به گزارش خبرنگار مهر، «آیینه اقوام» عنوان مجموعه نمایش رادیویی به روایت و کارگردانی زنده‌یاد مهرداد عشقیان است که سفری به دنیای آئین‌های رمضان در ایران زمین است. این مجموعه ۳۰ قسمتی از تولیدات اداره‌کل هنرهای نمایشی رادیو است که به پیشنهاد و همراهی ایوب آقاخانی در خبرگزاری مهر منتشر می‌شود.
ماندانا اصلانی، راضیه مومی‌وند، ماندانا محسنی، غلامحسن تسعیری، محمد یگانه، محمد آقامحمدی به عنوان بازیگر این مجموعه حضور دارند و دیگر عوامل مجموعه رادیویی «آئینه اقوام» نیز عبارتند از نویسنده: سهیلا خدادادی، محقق: ناصر ملاییان، افکتور: نرگس موسی‌پور، صدابرداران: پیروز صدرایی و محسن جوادی، تهیه‌کننده و سردبیر: ناهید گودرزی.
بیست و چهارمین قسمت «آیینه اقوام» با مدت زمان ۲۸ دقیقه و ۵۶ ثانیه با سفر به استان سیستان و بلوچستان به آئین‌های مردم این استان و همچنین آیین‌هایی از مردم کازرون، بوشهر و یزد در ماه مبارک رمضان می‌پردازد.
بیست و چهارمین روز سفر در آئین‌های رمضان در ایران زمین را این چنین آغاز می‌کنیم:
«زندگی یه وقتایی مثل یه خواب می‌مونه، یه خواب که دلت نمی‌خواد بیدار شی و ببینی که خوابه. یه خواب که شیرین و دوست‌داشتنیه. تو روزا و شب‌هایی که گذشت زندگی برای من مثل یه خواب شیرین بود. سفر به دل آئین‌ها و فرهنگ مردم ایران در ماه رمضان چشمم رو به دنیای تازه‌ای باز کرده، دنیایی پر از عشق و معنویت و ایمان، پر از صداقت و پاکی و صفا.»
«چانگال» شیرینی محلی منطقه سیستان و بلوچستان است که بیشتر در ماه رمضان تهیه می‌شود. این شیرینی با خرما، خمیر نیمه پخته و روغن حیوانی محلی پخته می‌شود.
«بت‌ماش» نیز یکی از غذاهای سنتی است که در ماه رمضان پخته می‌شود. البته این غذا در زمستان نیز پخت می‌شود. برخی معتقدند که هر کس در زمان سحر بت‌ماش بخورد دیگر گرسنه نمی‌شود.
«تیموش» هم نانی است که در ماه رمضان برای سحر و افطار پخت می‌شود. «پکوره» نیز نانی است که در سفره افطار استفاده می‌شود و شامل آرد گندم، گشنیز و ادویه‌های معطر است.
در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان مردم از روستاها و شهرهای مختلف به بازارهای بزرگ می‌روند و به خرید لباس و مواد خوراکی و شیرینی می‌پردازند. همچنین زنان سیستان و بلوچستان چند روز قبل از عید سعید فطر حنا می‌خرند و روز قبل از عید آن را آماده می‌کنند که این حنا یه حنای مخصوص و محلی است. وقتی حنا آماده شد زنان و دختران به دستان خود حنا می‌بندند که این امر نشان‌دهنده جشن و شادی است.
در این روز از سفر راوی از رسم «خونریزی سی‌پاره» مردم کازرون در ماه مبارک رمضان برای ما می‌گوید. در این رسم افرادی که نیت یا نذری دارند از شب اول ماه رمضان مراسم قرائت قرآن را برگزار می‌کنند و بعد از ختم قرآن، بانی مجلس گوسفندی را قربانی می‌کند و گوشت آن بین نیازمندان تقسیم می‌شود.
همچنین راوی می‌گوید که در خورموج بوشهر رسم بر این است از اول ماه رمضان مردم در مسجد هر روز یک جزء از قرآن را قرائت کنند و هر قاری که سوره «الرحمن» نصیبش شود باید به یمن این موهبت به دیگران ولیمه بدهد زیرا معتقدند سوره «الرحمن» بسیار پرفضلیت و به هر کسی که برسد شگون دارد و برکت.
در روز عید سعید فطر در استان سیستان و بلوچستان، مردان لباس نو به تن کرده و به همراه بچه‌ها به «عیدگاه» می‌روند که محل برگزاری نماز عید فطر است. مراسم تبریک گفتن و حلالیت طلبیدن عید سعید فطر در استان سیستان و بلوچستان ۳ روزه است. بعد از رفتن مردان به «عیدگاه»، زنان در خانه لباس سوزن‌دوزی شده و نو را به تن می‌کنند و با پخت غذا و شیرینی در انتظار همسران خود می‌مانند.
در بخش دیگری از روز بیست و چهارم سفر «آیینه اقوام»، راوی از رسم «شب دوستی» مردم یزد می‌گوید که طی این رسم جوانان و نوجوانان یزدی در شب بیست و هفتم ماه رمضان گرد هم جمع شده و یک نفر را که صدای خوبی هم داشت به عنوان سرکرده انتخاب می‌کردند. این گروه پسربچه‌ای را چادر نمازی به سر داشت با خود به در ۷ نفر حاجی می‌بردند. پسربچه به در می‌کوبید و وقتی صاحبخانه پاسخ می‌داد سرمرد شعرهایی را می‌خواند. صاحبخانه هم هدایایی را بین بچه‌ها تقسیم می‌کرد.
عکس از محمود میربزرگ است.
نظر شما